NIK skontrolował budowę dróg z rządową dotacją. Są zawiadomienia do prokuratury

NIK skontrolowała inwestycje realizowane przez samorządy w kilku województwach. Ma sporo uwag. Zdaniem kontrolerów, inwestycje w niektórych przypadkach były realizowane nie w pełni rzetelnie, i nie zawsze zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zawartymi umowami. Zastrzeżenia dotyczą także nieprawidłowego nadzoru administracji samorządowej nad realizacją zadań. „W konsekwencji oddawano do użytku drogi z popękaną nawierzchnią, czy też nieprawidłowo wykonanym i funkcjonującym odwodnieniem. Zdarzały się także przypadki odbioru inwestycji, na których wciąż trwały prace” – stwierdza NIK.


Izba skontrolowała inwestycje o wartości blisko 108 mln zł, dofinansowane kwotą ponad 93 mln zł. Badano prawidłowość ich przeprowadzenia na wszystkich etapach, a kontrola objęto inwestorów na różnych poziomach samorządu: gminnym, powiatowym i wojewódzkim.

Inspektorzy dopatrzyli się m.in. niekompletnej dokumentacji projektowej, błędne informacje na temat stanu faktycznego przekazywane do nadzoru budowlanego oraz przypadki dublowania wydatków. „ W Urzędzie Gminy Miedziana Góra wykonano ekspertyzę za kwotę 75 tys. zł brutto, mimo że zamawiający dysponował wykonaną wcześniej ekspertyzą dotyczącą tego zakresu inwestycji” – wskazano w komunikacie z kontroli.

W trzech z siedmiu skontrolowanych jednostek inspektorzy stwierdzili naruszenie przepisów prawa zamówień publicznych, w tym nieprawidłowe oszacowanie wartości zamówienia, publikacji w BIP informacji niezgodnych z zawartą umową oraz zwrocie wadium bez odsetek.

NIK stwierdziła, że z naruszeniem prawa wydano 15 mln zł. Zarzucono m.in. nienaliczanie kar umownych z tytułu opóźnień w przekazaniu przez wykonawcę kompletnej dokumentacji projektowej, nieprawidłowego procesu zgłaszania i akceptacji podwykonawców, niekompletnego operatu powykonawczego oraz nieprawidłowego pełnienia funkcji nadzoru inwestorskiego czy też zwłoki w wykonaniu przedmiotu umowy (tu w przypadku inwestora wojewódzkiego mowa o kwocie 1,9 mln zł). „Wystąpiły również przypadki obioru i zapłaty za roboty faktycznie niezrealizowane lub będące w trakcie realizacji” – wskazuje NIK.

W przypadku ZDW w Opolu na drodze wojewódzkiej nr 901 (na odcinku Zawadzkie-Żędowice) po potwierdzeniu bezusterkowego odbioru trwały prace dotyczące wykonania warstwy ścieralnej, nawierzchni ścieżki pieszo-rowerowej, prac brukarskich, wzmacniania skarp płytami ażurowymi, przygotowania oznakowania pionowego i poziomego, a w powiecie wałbrzyskim odebrano drogę powiatową w Boguszowie-Gorcach bez wykonanej nawierzchni bitumicznej na jednym ze zjazdów – wytknęła Izba.

NIK zarzuca także nieprawidłowa kontrolę prowadzenia dzienników budowy i niewiarygodność zawartych w nich wpisów – mowa np. o potwierdzeniu wykonania robót budowalnych przez inspektora nadzoru przed ich wykonaniem lub wpisach niezgodnych ze stanem faktycznym zrealizowanych robót.

W pięciu samorządach kontrolerzy stwierdzili nieprawidłowy stan techniczny zrealizowanych elementów infrastruktury drogowej. „Usterki dotyczyły m.in.: pęknięć nawierzchni bitumicznej, braku prawidłowego odwodnienia dróg, niedrożności rowów i przepustów, niestabilnych skarp rowów lub niewłaściwie wykonanego oznakowaniu dróg” – informuje NIK.

W konsekwencji NIK skierowała dwa zawiadomienia do Prokuratury Okręgowej w Opolu i Prokuratury Regionalnej w Białymstoku (to przekazano do Prokuratury Rejonowej w Hajnówce, która wszczęła śledztwo). W pierwszym przypadku chodziło o „fałszowanie dokumentów i posługiwanie się nimi, doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i niedopełnienia obowiązków służbowych”. W drugim o „podejrzenie popełnienia przestępstwa przez wójta Gminy Białowieża, który nie dopełnił swoich obowiązków i tym samym działał na szkodę interesu publicznego”.